W dniu 15 czerwca 2023r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok, zgodnie z którym banki nie mogą żądać od kredytobiorców wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału.

Co to oznacza w praktyce?

Konsumenci, którzy zaciągnęli kredyt hipoteczny we frankach szwajcarskich, wszczynając postępowanie o zapłatę przeciwko bankowi, dążą do wykazania, że w umowach kredytowych znajdują się klauzule niedozwolone. Szczególną formą klauzuli niedozwolonej jest klauzula indeksacyjna,  która stanowi podstawę do przeliczenia salda kredytu w dniu wypłaty na walutę franka szwajcarskiego według jednostronnie ustalonego przez bank kursu z tabeli walut. Prawomocny wyrok sądu unieważniający umowę frankową stanowi z kolei dalszą podstawę do rozliczenia stron umowy kredytowej. Zgodnie z ogólnie przyjętą zasadą, bankowi przysługuje w tej sytuacji wyłącznie zwrot kwoty nominalnej kredytu (bez odsetek), z kolei bank musi zwrócić kredytobiorcy sumę wpłaconych przez niego rat kapitałowo – odsetkowych.

Kontrowersje (aż do dnia wczorajszego) budziły kwestie postępowań wszczynanych przez banki po zakończonych postępowaniach frankowych, które to banki domagały się od byłych kredytobiorców wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z kapitału po unieważnieniu umowy kredytowej. Powyższą wątpliwość rozstrzygnął wyrokiem TSUE (sprawa o sygnaturze C-520/21), zgodnie z którym w pierwszej kolejności uznano, że banki nie mają prawa do żądania od byłego kredytobiorcy wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału po unieważnieniu umowy kredytu. Ponadto Trybunał stwierdził również, iż prawo Unii nie stoi na przeszkodzie, aby konsumenci żądali od banku rekompensaty wykraczającej poza zwrot zapłaconych rat miesięcznych (w przypadku uznania umowy kredytowej za nieważną).

Powyższe stanowisko powstało w wyniku toczącego się postępowania przed Sądem Rejonowym dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie. Sąd ten postanowił zawiesić toczące się postępowanie i zwrócił się do TSUE z pytaniem, czy stronom unieważnionej na podstawie klauzul abuzywnych umowy kredytu frankowego, należy się zwrot dodatkowych środków ponad wypłacone w wykonaniu tej umowy. Chodzi tu o wynagrodzenie dla banku za udostępnianie kapitału kredytu oraz odszkodowanie bądź waloryzację świadczenia dla kredytobiorcy – za korzystanie przez bank ze środków wpłacanych w formie rat kredytowych.

To wspaniała wiadomość zarówno dla naszych obecnych, jak i przyszłych klientów, którzy przychodzą do naszej Kancelarii z zamiarem odzyskania swego majątku, który z kolei utracili w wyniku nadużywania swej pozycji przez bank – poprzez kształtowanie umów kredytowych w sposób niedozwolony.