Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego w grudniu 2022 r. zwróciła się do rozszerzonego składu siedmiu sędziów o udzielenie odpowiedzi na istotną kwestię związaną z dostępem obywateli do sądu w związku z epidemią COVID – 19. A mowa konkretnie o regulacji art. 15zzs(1) ust 1 pkt 4 ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID – 19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Trzech sędziów Izby Pracy Sądu Najwyższego zdecydowało się przedstawić zagadnienie powiększonemu składowi z uwagi na poważne konsekwencje, jakie wiązałyby się z przyjęciem stanowiska, zgodnie z którym skład jednoosobowy, który orzeka w sądzie odwoławczym narusza prawo do sądu. Według Sędziów Izby Pracy, doświadczenie wynikające z okresu pandemii nie potwierdza, aby orzekanie w powiększonych składach wiązało się ze zwiększonym ryzykiem epidemiologicznym.

Nie budzi wątpliwości, iż orzekanie kolegialne w postępowaniu drugoinstancyjnym jest zasadą polskich procedur karnej, cywilnej i sądowo – administracyjnej. Daje to pewność przede wszystkim obywatelom, że sędziowie są niezawiśli i bezstronni, a rzetelność postępowania jest realna i nie stanowi fikcji. Na etapie postępowania odwoławczego koniecznym jest wnikliwe przeanalizowanie sprawy. Dzięki orzekaniu w składzie 3 -osobowym następuje konfrontacja różnego doświadczenia, spojrzenia na sprawę, wymiana poglądów.  Rozwiązanie takie ma zdecydowanie przewagę nad orzekaniem w składzie jednego sędziego, który zdany jest tylko na siebie i własne doświadczenie. Świadczy o tym możliwy do zaobserwowania spadek jakości orzeczeń zapadających w ostatnim czasie przed sądem II instancji, na co zwracano uwagę w licznych publikacjach.

Sąd Najwyższy dnia 26 kwietnia 2023r. podjął uchwałę w składzie siedmiu sędziów, z której wynika, że: „Rozpoznanie sprawy cywilnej przez sąd drugiej instancji w składzie jednego sędziego ukształtowane na podstawie ustawy o zwalczaniu COVID-19, ogranicza prawo do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy. Nie jest konieczne dla ochrony zdrowia publicznego (art. 2 i art. 31 ust. 3 Konstytucji RP) i prowadzi do nieważności postępowania”. Nadto Sąd Najwyższy ustalił, że przyjęta w uchwale wykładnia prawa obowiązuje od dnia jej podjęcia.